Điều kiện giao hàng CIF là gì? Nghĩa vụ của người bán và người mua như thế nào

Cũng là một trong những điều kiện giao hàng phổ biến của incoterm. Điều kiện CIF được rất nhiều doanh nghiệp kinh doanh quan tâm chọn lựa vì có nhiều ưu điểm. 

Cùng SEC Warehouse tìm hiểu điều kiện giao hàng CIF là gì và các đặc điểm quan trọng của loại hình này. Song song với đó sẽ đi sâu vào phân tích trách nhiệm của người mua và người bán khi lựa chọn CIF. Giúp bạn có thể cân nhắc lựa chọn điều kiện giao hàng phù hợp với nhu cầu và đảm bảo quyền lợi của mình. 

Định nghĩa điều kiện giao hàng CIF là gì?

CIF là một điều kiện giao hàng khá phổ biến theo tiêu chuẩn Incoterm. Theo đó CIF là viết tắt tiếng anh của Cost, Insurance and Freight. Dịch sát nghĩa tiếng Việt có nghĩa là Tiền hàng, Phí bảo hiểm, Cước phí.

Tuy nhiên trong giao dịch và hợp đồng, thì người ta sẽ mặc định dùng thuật ngữ CIF để mô tả về điều kiện giao hàng mà trong đó, người bán sẽ chịu các trách nhiệm như thông quan hàng hóa tại cảng đi, sau đó đưa hàng hóa lên tàu và chi trả phí bảo hiểm ở mức bảo hiểm tối thiểu cho đến khi hàng hóa được xuống cảng đến.

Tuy phải trả tiền bảo hiểm cho quá trình vận chuyển chính, nhưng thời điểm chuyển giao rủi ro và trách nhiệm cho người mua là khi hàng hóa được chuyển lên tàu hoàn tất. 

Với đặc điểm của mình, điều kiện CIF phù hợp với vận tải đường biển hoặc đường thủy nội địa.

Đặc điểm của điều kiện CIF là gì?

So với các điều kiện khác trong Incoterms, thì điều kiện giao hàng CIF có những đặc điểm nổi bật sau: 

• Về phương thức vận tải

CIF phù hợp với vận tải biển hoặc vận tải đường thủy nội địa. 

• Về chuyển giao hàng hóa và rủi ro

Trách nhiệm và rủi ro từ người bán sẽ được chuyển cho người mua khi hoàn tất việc chất xếp hàng lên tàu. Trong trường hợp này, thì người bán phải ký hợp đồng và thanh toán các khoản phí để đưa hàng hóa đến cảng quy định. Khác với điều kiện giao hàng CFR, thì việc mua bảo hiểm hàng hóa trong quá trình vận chuyển sẽ thuộc về trách nhiệm của người bán. 

• CIF có hai cảng quan trọng

Là cảng đi (nơi hàng hóa được giao lên tàu vận chuyển) và cảng đích. Thông thường rủi ro sẽ được chuyển giao cho người mua khi người bán hoàn tất việc chuyển hàng lên tàu. Tuy nhiên sẽ có một số trường hợp hợp đồng chỉ ghi rõ thông tin cảng đến mà lại không nêu rõ cảng xếp hàng (nơi chuyển giao trách nhiệm và rủi ro). Do đó sẽ có khả năng xảy ra mâu thuẫn, vì thế trong hợp đồng mua bán cần quy định càng cụ thể càng tốt về vị trí giao hàng tại cảng đến. Chi phí bốc hàng tại cảng đến thông thường sẽ thuộc về trách nhiệm của người bán, trừ khi hai bên có thỏa thuận riêng. 

• Nếu có nhiều đơn vị chuyên chở tham gia, quá cảnh tại nhiều nơi:

Đây là một tình huống khá phổ biến. Ví dụ hàng hóa được trung chuyển từ Hong Kong đến Thượng Hải bằng tàu phụ, rồi sau đó mới chuyển lên tàu chính để chở tới Southampton. Lúc này, thông thường trách nhiệm và rủi ro sẽ được chuyển giao khi bên bán đưa lên tàu chuyên chở đầu tiên. Nhưng nếu hai bên muốn thỏa thuận vị trí chuyển giao trách nhiệm và rủi ro là tại Thượng Hải, thì hoàn toàn có thể thỏa thuận riêng thông qua điều khoản của hợp đồng thương mại.

• Bảo hiểm hàng hóa

Đây là đặc điểm nổi bật của điều kiện giao hàng CIF. Theo đó, người bán hàng sẽ có trách nhiệm ký hợp đồng bảo hiểm cho những rủi ro mất mát hoặc hư hỏng hàng hóa trong quá trình vận chuyển tới cảng đích.

Và theo điều kiện chung của Incoterm, người bán chỉ cần mua bảo hiểm tối thiểu (tức là mức thấp nhất, là bảo hiểm loại C hoặc tương đương loại C). Nếu có nhu cầu nâng mức bảo hiểm, người mua có thể thỏa thuận lại với người bán, Có một điều lưu ý quan trọng là, đôi khi tại nước nhập khẩu sẽ yêu cầu bảo hiểm phải được mua ở nội địa.

Vì thế sẽ nảy sinh khó khăn cho cả hai bên. Trong trường hợp này thì có thể cân nhắc lựa chọn điều kiện giao hàng CFR, để người mua tự chủ động ký hợp đồng bảo hiểm hàng hóa.  

• Trách nhiệm thông quan nhập khẩu/xuất khẩu

Trong điều kiện giao hàng CIF thì việc thông quan xuất khẩu thuộc về người bán. Còn thông quan hàng hóa nhập khẩu hoặc thông quan khi quá cảnh ở nước thứ ba không thuộc về trách nhiệm của người bán. 

Bài viết liên quan: 

Điều kiện FOB là gì? Sự khác nhau giữa điều kiện CIF và FOB

Điều kiện CPT là gì? Những nội dung quan trọng trong điều kiện CPT

Nghĩa vụ của người bán và người mua trong điều kiện giao hàng CIF là gì?

Nghĩa vụ của người bán trong điều kiện giao hàng CIF là gì?

Cung cấp hàng hóa cho người mua

Trách nhiệm đầu tiên của người bán là phải cung cấp hàng hóa đúng với hợp đồng thương mại đã ký kết với người mua, về chủng loại, đặc điểm, số lượng, mẫu mã và các quy chuẩn đã thỏa thuận. 

Giao hàng 

Người bán có trách nhiệm phải giao hàng hóa lên tàu vào thời gian và cách thức mà hai bên đã thỏa thuận trong hợp đồng thương mại. 

Chuyển giao trách nhiệm và rủi ro

Trách nhiệm về sự tổn thất hay hư hỏng hàng hóa thuộc về người bán cho tới khi hàng hóa được giao lên tàu cho người mua. 

Ký hợp đồng vận tải 

Dù trách nhiệm được chuyển giao cho người mua khi hàng được giao lên tàu, nhưng việc ký hợp đồng vận chuyển thuộc về trách nhiệm của người bán. Sao cho hàng được chuyển tới cảng đích chỉ định. 

Mua bảo hiểm hàng hóa

Trong điều kiện giao hàng CIF, nếu không có thỏa thuận nào khác cũng như bị tác động từ tập quán mua bán, thì người bán hàng phải mua bảo hiểm hàng hóa bằng tiền của mình, với mức tối thiểu là điều kiện C (của Viện những người bảo hiểm Luân Đôn LMA/IUA) hoặc tương tự. Và phải chọn lựa đơn vị bán bảo hiểm uy tín để người mua, hoặc những người có liên quan lợi ích tới hàng hóa có thể liên hệ khiếu nại trong trường hợp xảy ra vấn đề cần bảo hiểm.

Trường hợp người mua có yêu cầu và hai bên thỏa thuận thống nhất, thì người bán sẽ căn cứ vào thông tin mà người mua cung cấp để mua bảo hiểm bổ sung (nếu cần) như Institute War Clauses (Bảo hiểm chiến tranh) và/hoặc điều kiện bảo hiểm đình công (của LMA/IUA) hoặc bất kỳ điều kiện nào tương tự. Lưu ý, giá trị bảo hiểm phải bằng tối thiểu giá hàng hóa và cộng với 10% (tức là 110%). Hiệu lực của bảo hiểm tính từ khi hàng được giao lên tàu và kết thúc tại cảng đến quy định.

Người bán cũng có trách nhiệm cung cấp các chứng thư bảo hiểm, hoặc giấy chứng nhận bảo hiểm, hoặc các giấy tờ liên quan việc mua bảo hiểm cho người mua. Trong trường hợp cần thiết và người mua muốn mua bảo hiểm bổ sung, thì người bán phải cung cấp các thông tin, giấy tờ cần thiết. 

Giao chứng từ giao hàng vận tải

Người bán bằng chi phí của mình phải có trách nhiệm giao chứng từ vận tải đến cảng đã thỏa thuận cho người mua và không được chậm trễ. Chứng từ này phải thể hiện chính xác là hàng của hợp đồng. Trong đó, ghi rõ thời hạn giao hàng, giúp người mua có thể nhận hàng dễ dàng từ người chuyên chở. 

Hoặc có thể bán ngay trong lúc vận chuyển thông qua việc chuyển nhượng chứng từ vận tải cho người mua kế tiếp. Hoặc bằng cách thông báo cho đơn vị chuyên chở (trong trường hợp hai bên có thỏa thuận này). 

Chứng từ vận tải này phải thể hiện là hàng của hợp đồng. Phải ghi ngày tháng trong thời hạn giao hàng đã thỏa thuận, làm cho người mua có thể nhận hàng từ người chuyên chở tại cảng đến. Trừ khi có thỏa thuận khác, cho phép người mua có thể bán hàng trong quá trình vận chuyển. Bằng cách chuyển nhượng chứng từ vận tải cho người mua tiếp theo hoặc bằng cách thông báo cho người chuyên chở.

Nếu chứng từ vận tải có nhiều bản gốc và được phát hành theo dạng có thể chuyển nhượng được, thì cần chuyển một bản gốc đầy đủ cho người mua.  

Thông quan xuất khẩu

Người bán phải thực hiện và chi trả các chi phí liên quan cho việc thông quan xuất khẩu được quy định ở nước xuất khẩu như: Làm giấy phép xuất khẩu, kiểm tra an ninh hàng hóa xuất khẩu, giám định hàng hóa xuất khẩu, và các quy định liên quan khác. 

Hỗ trợ làm thủ tục nhập khẩu

Dù không có trách nhiệm làm thủ tục nhập khẩu nhưng người bán cần hỗ trợ người mua trong việc làm thủ tục thông quan nhập khẩu tại nước nhập khẩu bằng cách cung cấp thông tin hoặc các loại giấy tờ cần thiết. Nếu cần, người bán phải hỗ trợ người mua khi người mua yêu cầu. Các chi phí phát sinh do người mua chi trả. 

Kiểm tra, đóng gói, bao bì, ký mã hiệu

Các chi phí về kiểm tra, đóng gói, bao bì, ký mã hiệu thuộc về trách nhiệm của người bán. Cụ thể như chi phí, đóng gói hàng hóa, ký mã hiệu hàng hóa phù hợp với phương thức vận tải. (trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận riêng về quy cách đóng hàng và ký mã hiệu)

Thông báo cho người mua

Khi hàng giao tới cảng lên tàu, người bán cần thông báo cho người mua để họ có kế hoạch sắp xếp nhận hàng phù hợp. 

Nghĩa vụ của người mua trong điều kiện giao hàng CIF là gì? 

Thanh toán tiền hàng

Cũng như bất kỳ hoạt động mua bán nào, người mua phải có trách nhiệm thanh toán tiền hàng đúng với thỏa thuận trong hợp đồng thương mại khi bên bán hoàn tất nghĩa vụ giao hàng. Thời điểm thanh toán một phần và thanh toán toàn bộ tiền hàng do hai bên thỏa thuận cụ thể với nhau. 

Nhận hàng 

Nhận hàng là nghĩa vụ bắt buộc đối với người mua hàng khi hàng đã được người bán giao lên tàu đúng thỏa thuận. Người mua nhận hàng từ người chuyên chở tại cảng đích chỉ định đã thống nhất.

Tiếp nhận rủi ro

Sau khi người bán giao hàng lên tàu thì người mua sẽ tiếp nhận trách nhiệm cũng như các rủi ro liên quan tới hàng hóa trong quá trình vận chuyển và sau đó. .

Vấn đề bảo hiểm

Việc mua bảo hiểm hàng hóa thuộc về trách nhiệm của người bán, người mua có nghĩa vụ cung cấp thông tin hoặc chứng từ liên quan nếu người bán cần. Và nếu người mua muốn tăng cường mức bảo hiểm, hoặc mua thêm bảo hiểm thì có thể thỏa thuận lại với người bán thông qua hợp đồng thương mại.

Hỗ trợ thông quan xuất khẩu

Người mua có trách nhiệm hỗ trợ người bán trong việc làm thủ tục thông quan xuất khẩu nếu người bán có yêu cầu và do người bán chịu chi phí và rủi ro. Bao gồm cung cấp chứng từ, thông tin, bao gồm cả thông tin an ninh hoặc giám định trước khi xuất khẩu do nước xuất khẩu quy định. 

Làm thủ tục thông quan nhập khẩu

Người mua tiến hành làm thủ tục thông quan nhập khẩu và tự thanh toán các chi phí liên quan tại nước quá cảnh hoặc nước nhập khẩu như: Làm giấy phép nhập khẩu hoặc các giấy phép cần cho việc quá cảnh/nhập khẩu; Kiểm tra an ninh cho việc quá cảnh và nhập khẩu; Giám định hàng hóa; Và các thủ tục liên quan.  

Thông báo cho người bán

Người mua phải có trách nhiệm thông báo cho người bán về thời gian và địa điểm giao hàng nếu họ có quyền quyết định về các vấn đề này. Nếu xảy ra rủi ro do người mua không thông báo kịp thời cho người bán, thì mọi tổn thất và trách nhiệm thuộc về bên mua.

Trên đây là các thông tin quan trọng về điều kiện giao hàng CIF là gì cùng trách nhiệm của các bên mua và bán. Nếu bạn đang có nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hóa bằng đường biển hoặc đường thủy nội bộ có thể tham khảo các thông tin trên để cân nhắc lựa chọn giải pháp giao hàng phù hợp nhất với mình!